Książka zawiera rozprawy poświęcone zwierzętom w kulturze staropolskiej – mówi o relacjach człowieka z przyrodą, o szacunku, jakim ją darzył, oraz jego empatii wobec wszystkich stworzeń, a także o definiowaniu humanizmu właśnie za sprawą kontaktów ze światem natury. Tom jest owocem pracy interdyscyplinarnego zespołu badawczego skupionego wokół Pracowni „Humanizm. Hermeneutyka wartości” na Wydziale „Artes Liberales” UW.
Spis treści
Wstęp
I. Kategorie i syntezy
Izabela Wiencek-Sielska, Zwierzęta w książce dawnej – w poszukiwaniu treści i wizerunków
Grzegorz Raubo, „Uważać, […] abyśmy jako bydlęta nie żyli” – „z bydlęty równie chodziem”. Relacja między człowiekiem a zwierzęciem w barokowym piśmiennictwie arystotelizmu chrześcijańskiego
Maria Chodyko, Symbole zwierzęce w literaturze religijnej XVI w. Zarys problematyki
Dariusz Chemperek, Co mówią zwierzęta? Nagrobki zwierzęce w literaturze staropolskiej
Aleksandra Jakóbczyk-Gola, Animalia curiosa. Kategoria ciekawości w kolekcjach zwierząt
Marta Pszczolińska, „O ptactwie możnowładców, najpierw o pawiu i gęsi” – zwierzę widziane przez pryzmat piśmiennictwa kulinarnego średniowiecza i renesansu
II. Studia monograficzne
Barbara Milewska-Waźbińska, Od natury do symbolu (na przykładzie obrazu łabędzia w literaturze antycznej i nowołacińskiej)
Maciej Abramowicz, Kariera lisa w średniowiecznej Francji
Tadeusz Rubik, Asida, ὁ ἐρωδιός, herodius: bocian, czapla, raróg… Ptak z Psalmu 103 (104), we wczesnej nowożytności: przekłady, próby identyfikacji i egzegeza
Aleksandra Jakóbczyk-Gola, Mateusz Będkowski, Słoń jaki jest, nie każdy widzi. Staropolskie opisy i wyobrażenia ssaków z rodziny Elephantidae
Albert Kozik, „Zwierzęta, które Chińczycy oprócz naszych mają”. Michał Boym a import chińskiej wiedzy zoologicznej do nowożytnej Europy
Robert Mileszczyk, „Kto widział salamandrę, żywiącą płomieniem?” – salamandra oczami twórców staropolskich
Agata Starownik, Pies też… gwiazda. Motyw psa w Kanikule Jana Andrzeja Morsztyna na tle literackiej tradycji astronomicznej